1/ Bột giấy gỗ cứng ? Bột giấy gỗ mềm ?
Bột giấy là vật liệu dạng xơ sợi, được chế biến từ các loại nguyên liệu thực vật, với mục đích chủ yếu nhằm sản xuất giấy. Ngành công nghiệp giấy sử dụng rất nhiều loại gỗ với những đặc tính khác nhau. Trong quá trình sản xuất, tùy theo yêu cầu kỹ thuật và tính chất đặt ra, nhà sản xuất sẽ kết hợp các loại gỗ và đồng thời xử lý cơ hóa để có được giấy thành phẩm đạt chuẩn mong muốn.
Dựa vào nguồn gỗ nguyên liệu, người ta chia làm 2 loại bột giấy:
- Bột giấy gỗ mềm (Softwood pulp): Bột giấy được sản xuất từ nguyên liệu cây gỗ mềm (là những loại cây lá kim, quả tròn, cây xanh suốt năm), ví dụ như tùng, bách, thông, sam hồng, sam mây… Bột giấy từ thân cây gỗ mềm có tính linh hoạt tốt, tạo nên các đặc tính về độ bền của giấy, như: độ chịu kéo, độ chịu bục, độ chịu xé….
Hầu hết, các loại gỗ mềm mọc ở khu vực cao. Phần Lan, Canada, Thụy Điển là nơi sản xuất bột gỗ mềm chính trên toàn thế giới.
Cây gỗ mềm và bột giấy làm từ cây gỗ mềm
- Bột giấy gỗ cứng (Hardwood pulp): Gỗ cứng thường có kích thước lớn và trọng lượng lớn, dễ bị cong vênh, nứt và khó gia công. Bột giấy được sản xuất từ nguyên liệu cây gỗ cứng (là những loại cây có lá to, lá rụng vào mùa thu và mùa xuân), ví dụ như sồi, bạch dương, bạch đàn, dương liễu, đa, dầu…Giấy làm từ bột gỗ cứng có độ bền thấp, chất lượng giấy lỏng, độ hấp thụ mạnh, tạo nên các đặc tính: độ cứng, độ dày, độ sáng, độ mờ đục, độ mịn, khả năng in… của giấy.
Cây gỗ cứng và bột giấy làm từ cây gỗ cứng
2/ Sự khác nhau giữa bột giấy gỗ cứng và bột giấy gỗ mềm?
Trong cùng điều kiện, bột giấy gỗ mềm thường đắt hơn bột giấy gỗ cứng vì chu kỳ tăng trưởng của cây gỗ mềm dài hơn đáng kể so với cây gỗ cứng, tạo ra mức tiêu thụ năng lượng cao hơn làm cho chi phí sản xuất chung của bột gỗ mềm cao và do đó chi phí nguyên liệu cho gỗ mềm cao hơn.
Ngoài ra, bột giấy gỗ cứng và bột giấy gỗ mềm còn một số điểm khác biệt khác như:
- Sợi: Sợi gỗ mềm dài, mỏng và tinh khiết, chứa ít tạp chất; sợi gỗ cứng ngắn và dày, chứa nhiều tạp chất.
- Thành phần lignin: Hàm lượng lignin của gỗ cứng ít hơn gỗ mềm khoảng 20-40%, vì vậy, gỗ cứng dễ làm bột giấy và dễ tẩy trắng hơn, cần tiêu thụ ít kiềm hơn.
- Mật độ gỗ (Độ xếp chặt): có liên hệ chặt chẽ với chất lượng bột giấy. Gỗ cứng có mật độ cao hơn gỗ mềm.
- Ứng dụng: Bột gỗ mềm là nguyên liệu tuyệt vời để làm giấy, thường dùng sản xuất giấy in văn bản, giấy in bản đồ, giấy công nghiệp… So với bột gỗ mềm, bột gỗ cứng kém hơn, nhưng vẫn thuộc loại bột giấy tốt, chủ yếu trộn với bột gỗ mềm và được dùng trong sản xuất giấy tráng, giấy tráng nhẹ…
Việc sử dụng từ “gỗ cứng” hay “gỗ mềm” chỉ dùng để gọi tên cây hoặc tên gỗ. Thực tế, có một số loại cây thuộc loại gỗ mềm nhưng vẫn cứng hơn cả cây thuộc loại gỗ cứng và ngược lại.